Wpływ kofeiny na zdrowie

Kofeina jest jednym z najczęściej spożywanych substancji psychoaktywnych na świecie. Znajduje się w kawie, herbacie, napojach energetyzujących, a także w niektórych lekach. Choć spożywanie kofeiny jest powszechne, wiele osób wciąż nie zdaje sobie sprawy z jej wpływu na organizm człowieka. Jakie są najważniejsze fakty na temat wpływu kofeiny na nasz organizm oraz jakie korzyści i zagrożenia występują w związku z jej spożywaniem?

Jak szybko działa kofeina?

Badanie przeprowadzone w 2019 roku wykazało, że sam aromat kawy może mieć pozytywny wpływ na poprawę pamięci oraz pobudzenie czujności. W badaniu tym grupa ochotników otrzymała do wąchania aromat kawy, gorzkiej czekolady lub wody. Następnie wykonali oni testy pamięciowe oraz zadania wymagające uwagi. Okazało się, że osoby, które wąchały aromat kawy, osiągały lepsze wyniki w testach pamięciowych oraz były bardziej skoncentrowane niż osoby, które wąchały inne aromaty.

Natomiast maksymalne stężenie kofeiny we krwi pojawia się około 45 minut po spożyciu. Poziom kofeiny we krwi stopniowo maleje przez około 3-5 godzin, w zależności od indywidualnych cech organizmu oraz ilości spożytej kofeiny. Poziom kofeiny może również zależeć od sposobu jej spożycia. Na przykład, kofeina zawarta w kawie rozpuszczalnej może być szybciej wchłaniana przez organizm niż kofeina zawarta w kawie parzonej.

W jaki sposób kawa pobudza?

Kawa pobudza przede wszystkim dzięki zawartości kofeiny, która jest związkiem psychoaktywnym o działaniu pobudzającym na układ nerwowy. Kofeina blokuje receptor adenozyny w mózgu, który odpowiada za regulowanie snu i czuwania. Dzięki temu kofeina zwiększa ilość neuroprzekaźników, takich jak adrenalina i noradrenalina, co prowadzi do zwiększenia poziomu energii i pobudzenia organizmu.

Kofeina wpływa także na wydzielanie hormonów, takich jak kortyzol i dopamina, które mogą wpływać na poziom stresu i samopoczucie. Dlatego też, spożywanie kawy może przyczynić się do redukcji uczuć zmęczenia i poprawy nastroju.

Ponadto, kawa może zawierać wiele innych związków, które również wpływają na organizm człowieka. Przykładem mogą być kwas chlorogenowy i antyoksydanty, które są składnikami kawy i mogą wpływać na przemianę materii oraz stan układu odpornościowego.

Czy kofeina poprawia wydajność?

Tak, kofeina może poprawiać wydajność zarówno fizyczną, jak i umysłową. Zwiększa poziom energii i pobudza organizm, dzięki czemu ma pozytywny wpływ na poprawę skupienia, wytrzymałości oraz szybkości reakcji.

Mówiąc o wydajności fizycznej, kofeina może pomóc w zwiększeniu wydajności wysiłkowej, poprawie tolerancji wysiłku oraz zwiększeniu wytrzymałości. Dzieje się tak, ponieważ kofeina może wpłynąć na procesy metaboliczne, co prowadzi do zwiększenia ilości dostarczanej energii dla mięśni. Ponadto, kofeina może zmniejszyć odczuwanie zmęczenia. Jeśli chodzi natomiast o wydajność umysłową, kofeina może wpłynąć na poprawę skupienia, koncentracji oraz szybkości przetwarzania informacji. 

Czy sposób picia kawy ma jakieś znaczenie?

Sposób przygotowania kawy może wpłynąć na ilość kofeiny, jaką spożywamy. Kawa parzona lub turecka zazwyczaj zawiera więcej kofeiny niż kawa filtrowana, ponieważ ziarna kawy są dłużej narażone na kontakt z wodą. Jeśli dodajemy do kawy mleko, cukier czy syropy smakowe, to wprowadzamy do organizmu dodatkowe składniki kaloryczne, które mogą wpłynąć na naszą wagę i ogólną kondycję zdrowotną. Ważnym aspektem picia kawy jest także sposób jej spożywania. Przykładowo, picie kawy przed posiłkiem może zwiększać ryzyko refluksu żołądkowego, a picie kawy wieczorem lub w nocy może utrudnić zasypianie i wpłynąć na jakość snu.